SAD: Znatno povećana smrtnost među obolelima od Alchajmerove bolesti tokom 2020.

Smrtnost među starijim pacijentima obolelim od Alchajmerove bolesti u SAD porasla je za 26 odsto tokom prve godine pandemije kovida.

Fotografija: rawpixel.com

U istraživanju koje je objavljeno 28. februara 2022. godine u časopisu “JAMA Neurology” naučnici su uporedili stope mortaliteta za skoro 27 miliona osoba upisanih u Mediker (Medicare – državni program nacionalnog zdravstvenog osiguranja u SAD) u periodu mart – decembar 2019. sa stopama za nešto manji broj upisanih u periodu mart – decembar 2020. Ispitanici, svi stari 65 ili više godina, bili su podeljeni u četiri grupe: osobe koje su obolele od Alchajmerove bolesti i drugih vrsta demencija i one koje nisu obolele, kao i iste te dve grupe ispitanika koji žive u domovima za stare.

Smrtnost je povećana za 12,4 odsto u 2020. u odnosu na 2019. godinu kod onih koji nisu oboleli od Alchajmerove bolesti ili drugih vrsta demencija. Kod osoba saAlchajmerovom bolešću i drugim vrstama demencija, smrtnost je u istom periodu povećana za 25,7 odsto.

“Prema tome, pacijenti sa Alchajmerovom bolešću i drugim vrstama demencija bili su za 13,3 odsto većem riziku od smrti od drugih pacijenta u periodu od marta do decembra 2020. godine”, navode autori istraživanja.

U domovima za stare, smrtnost pacijenata sa Alchajmerovom bolešću i drugim vrstama demencija porasla je za 33,4 odsto, naspram 24,2 odsto koliki je rast bio kod korisnika koji nisu imali Alchajmer.

Ovi rezultati su bili primenljivi čak i među onim pacijentima sa Alchajmerovom bolešću koji su živeli u oblastima sa niskom prevalencijom kovida-19.

“Otkrili smo da su upisani sa Alchajmerovom bolešću i drugim vrstama demencije bili u većem riziku od umiranja tokom 2020. nego tokom 2019. godine. Bilo direktno usled kovida-19, bilo zbog prerane smrti usled poremećaja u zdravstvenoj zaštiti. Ovi rezultati važe kako u slučaju svih pacijenata sa Alchajmerovom bolešću i drugim vrstama demencija, tako i za pacijente sa ovom bolešću u domovima za stare”, objasnili su naučnici.

Mogući uzroci povećane smrtnosti

Istraživanje je ispitalo sve uzroke smrti koristeći podatke Centara za Mediker i Medikejd usluge. Autori kažu da ovo istraživanje predstavlja “najveće ispitivanje” trendova mortaliteta među korisnicima domova za stare tokom rane faze pandemije.

Poznato je da promene u pružanju zdravstvene zaštite mogu nesrazmerno više da utiču na starije osobe sa Alchajmerovom bolešću i drugim vrstama demencije. Imajući to u vidu, autori istraživanja pišu da “nije teško zamisliti kako je kombinacija manje efikasne (ili nepostojeće) ambulantne nege i niže stope stacionarnog prijema dovela do veće smrtnosti”.

Budući da telemedicina dobija sve značajniju ulogu u pružanju zdravstvene zaštite, u istraživanju je napomenuto da je važno da se prate ishodi kod starijih osoba.

Pored toga, povećanje stresa kod negovatelja, kao i njihovog opterećenja i izolovanosti “moglo je indirektno uticati na zdravlje osoba sa Alchajmerovom bolešću i drugim vrstama demencije, kao i ljudi koji žive u domovima za stare”.

Kao ograničenja istraživanja, naučnici su naveli: da su pacijenti u domovima za stare možda bili u alternativnim institucionalnim sredinama koje nisu zabeležene, da su stope zaraze kovidom-19 početkom 2020. godine verovatno bile potcenjene, da talasi pandemije nisu išli ujednačenom vremenskom krivuljom, kao i da naučnici nisu bili u mogućnosti da utvrde zašto su neke zdravstvene oblasti prošle bolje od drugih.

Istraživanje: JAMA Neurology